معیار باز شناسی عقدازایقاع

در مجموع چهار معیار برای تمایز عقد از ایقاع بیان شده است که عبارتند از:1)عمل حقوقی که از دو اراده تشکیل شود عقد و عمل حقوقی که با یک اراده محقق شود ایقاع است. 2)عمل حقوقی که از ایجاب و قبول تشکیل شود عقد و در صورت عدم نیاز به قبول ایقاع است. 3) عمل حقوقی که با شأن دو نفر ارتباط داشته باشد عقد و در صورتی که به شأن یک نفر تعلق گیرد ایقاع است.4)عمل حقوقی که تمام عناصر عقد را داشته باشد عقد و در صورت فقدان یک یا چند عنصر اگر ان عمل قانونا معتبر باشد ایقاع است. طبق نظر مشهور فقهاء عمل حقوقی منحصر در عقد و ایقاع است اما بعضی از فقهاء و حقوقدانان انحصار را قبول نکرده و ماهیت ثالثی را برای بعضی اعمال حقوقی مانند وصیت تملیکی و جعاله برگزیدند که دلائل قابل قبولی ارائه نشده است در صورتی که شک کنیم عمل حقوقی عقد یا ایقاع می باشد طبق اصل عدم ولایت و عملی استصحاب باید گفت عمل حقوقی عقد است.